In het notarieel tuchtrecht geldt het ne bis in idem-beginsel: een fundamenteel rechtsprincipe dat voorkomt dat iemand twee keer voor hetzelfde vergrijp wordt berecht en bestraft. Door middel van textmining en AI zijn gepubliceerde tuchtrechtuitspraken van 2004 tot en met het derde kwartaal van 2024 geanalyseerd op de toepassing van dit beginsel.
In de afgelopen 21 jaar zijn er in totaal 69 tuchtrechtuitspraken gepubliceerd waarin het ne bis in idem-beginsel wordt genoemd. Dit aantal vormt 2,4% van alle tuchtrechtzaken. De eerste uitspraak waarin het beginsel expliciet wordt benoemd, dateert van 2008. Van deze 69 zaken werden er 44 ongegrond of niet-ontvankelijk verklaard. In 29 van die 44 zaken werd het ne bis in idem-beginsel meegenomen in de beoordeling.
In onderstaande grafiek is het aantal uitspraken waarin ne bis in idem wordt genoemd per jaar weergegeven (in paars) en het aantal keren dat het beginsel daadwerkelijk werd toegekend (in oranje).
Gemiddeld wordt het ne bis in idem-beginsel in 1% van alle uitspraken toegekend. Wat opvalt in de grafiek, is dat het beginsel vanaf 2018 minder vaak wordt toegekend dan in de periode daarvoor. Voor 2018 werd het beginsel in ongeveer 50% van de relevante uitspraken toegekend; na 2018 ligt dit percentage op gemiddeld 30%.
Op de website inzichtintucht.nl worden de tuchtrechtzaken uit het notariaat verzameld en voor de leden beschikbaar gesteld. Met de handige tools doorzoekt u de uitspraken en maakt u uw eigen analyses.