Blog

Analyse Wwft gerelateerde tuchtzaken

Voor deze analyse duiken we in de Wwft gerelateerde tuchtzaken. Sinds de intrede van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) in 2008 speelt de notaris een belangrijke rol in het correct naleven van de Wwft. Het BFT houdt hier dan weer toezicht op, maar niet alleen, want de laatste jaren zien we een toename van Wwft gerelateerde klachten door particuliere klagers.

Team textmining

Aantal Wwft gerelateerde tuchtzaken

Tussen 2008 en de eerste helft van 2022 telt het notariële tuchtrecht 2388 gepubliceerde tuchtzaken, van dit aantal zijn 84 tuchtzaken Wwft gerelateerd, dit is 3,5% van het totaal. Met Wwft gerelateerd wordt bedoeld dat een overtreding van de Wwft voorkomt in de klacht.

Gemiddeld komt het aantal Wwft gerelateerde tuchtzaken neer op 5,6 per jaar. In onderstaande grafiek worden de aantallen per jaar weergegeven. Wat opvalt is dat vanaf 2019 een stijging van het aantal Wwft gerelateerde tuchtzaken te zien is. Om deze stijging te duiden kijken we eerst naar de verdeling van de verschillende type klagers.

...

Het BFT, de toezichthouder voor het naleven van de Wwft, is in 63% van de Wwft gerelateerde tuchtzaken de klager (ongeveer 1 op de 3 notariële tuchtklachten van het BFT zijn Wwft gerelateerd). Op plek twee volgt de particuliere klager met 29%. De resterende 8% van de klachten zijn ingediend door het openbaar ministerie (OM) en de KNB.

Wat opvalt is dat de stijging van het aantal Wwft gerelateerde tuchtzaken voornamelijk toe te schrijven is aan de particuliere klagers. Het zijn met name klachten over het verwaarlozen van of in strijd handelen met de onderzoeksplicht.

Maatregelen

Voor de verdeling van de maatregelen maken we onderscheid tussen twee groepen klagers, de groep met het BFT, de KNB en het OM als klager en de groep bestaande uit de particuliere klagers. In onderstaande tabel staat per groep de verdeling in tuchtuitspraken zonder maatregel, met een lichte maatregel en met een zware maatregel.

BFT+KNB+OM Particulieren
Zonder maatregel
(niet ontvankelijk / ongegrond)
15%
(10%)
50%
(50%)
Lichte maatregel* 47% 29%
Zware maatregel** 38% 21%
Verweerder bijgestaan door gemachtigde 68% 46%

* Lichte maatregel = Waarschuwing, Berisping of Geldboete
** Zware maatregel = Schorsing of Ontzetting

Uit de analyse volgt dat bij de particuliere klagers met een Wwft gerelateerde klacht in 50% van de tuchtzaken geen maatregel is opgelegd, sterker nog, al deze zaken zijn niet ontvankelijk of ongegrond verklaard. Bij een aanklacht van het BFT, KNB of OM is in slechts 15% van de tuchtzaken geen maatregel opgelegd en slechts 10% van alle klachten zijn niet ontvankelijk of ongegrond verklaard.

Met het BFT, de KNB en het OM als klager is dus in 85% van de tuchtzaken een maatregel opgelegd. In 38% van de tuchtzaken is zelfs een zware maatregel (schorsing of ontzetting) opgelegd, dit is bijna twee keer zo’n hoog percentage als bij de particuliere klagers (21%).

Sinds 2019 is er vijf keer de maatregel geldboete in combinatie met een berisping opgelegd. De geldboete varieert tussen de €3.000 en €15.000, maar bedraagt in drie van de vijf tuchtzaken €10.000. Als argumentatie wordt bij deze tuchtzaken aangegeven dat de klachten van ernstige aard zijn, maar vanwege omstandigheden geen schorsing wordt opgelegd, maar een berisping met geldboete. De data toont dat in vier van deze vijf tuchtzaken het oriëntatiepunt inkeer voorkomt.

Daarnaast toont de analyse dat 68% van de verweerders een gemachtigde in de arm neemt bij een klacht van het BFT, KNB of OM. Bij een klacht van een particulier is dit 46%. Klik hier voor de analyse over de invloed van een gemachtigde op een tuchtrechtuitspraak.

Type overtredingen/normoverschrijdingen

In de periode 2008-2013 gaat van de Wwft gerelateerde tuchtzaken 74% specifiek over ABC-transacties, vanaf 2014 daalt dit percentage naar 16%. Vanaf 2017 komen ongebruikelijke aandelenoverdrachten met 35% het vaakste voor.

De verschillende type WWFT overtredingen/normoverschrijdingen die in de tuchtzaken naar voren komen zijn hieronder uiteengezet.

  • Schending onderzoeksplicht (artikel 17 Wna jo artikel 11 Vbg) - (onderzoeken van motief en reden van partijen om deze transacties aan te gaan)

  • (verscherpt) Clientenonderzoek (artikel 3, artikel 8 Wwft) – vanaf 25-jul-2018 ingetreden

  • Meldingsplicht ongebruikelijke transacties (artikel 16 Wwft) - inlichten FIOD, de knb of enige andere instantie

  • Plicht tot dienstweigering/opschortingsplicht (artikel 21 Wna ja artikel 6 Vbg)

  • Ontbreken van procedures Wwft en niet voldoen aan opleidingsverplichting (artikel 35 Wwft, algemene Wwft-verplichtingen, opleidingsplicht)

  • Valse MOT-melding


inzichtintucht.nl

Op de website inzichtintucht.nl worden de tuchtrechtzaken uit het notariaat verzameld en voor de leden beschikbaar gesteld. Met de handige tools doorzoekt u de uitspraken en maakt u uw eigen analyses.